Elektrik Motorlarında Verimlilik Çeşitleri Nelerdir?

Elektrik Motoru Nedir?

Elektrik motoru şebekeden çekilen elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürmeye yarayan sabit bir stator yapısı ve hareketli rotor yapısından oluşmaktadır. Motora enerji verildiği zaman stator ile rotor arasında sürekli dönen bir manyetik alan oluşur motor şaft (rotor) yapısının dönerek motorun çalışmasını sağlar. Elektrik motorları DC ve AC olarak ikiye ayrılır. AC motorlarda kendi içinde senkron ve asenkron olarak ayrılır. Asenkron motor tek fazlı ve üç fazlı üretilmektedir.

Elektrik Motorlarında Verimliliğin Önemi

Elektrik motorları dünyada tüketilen elektrik enerjisinin yaklaşık 1/3’ünü harcamaktadır. Sanayide tüketilen elektrik enerjinin ise yaklaşık %70’ini kullanmaktadır. Asenkron motorlar şebekeden çekilen enerjinin tamamını mekanik enerjiye dönüştürmez ve bazı kayıplar oluşur.  Bu kayıpların derecesini sınıflandırmak için uluslararası standartlar kullanılır.

Buna göre dünyada ve ülkemizde;

• IE3 (Premium verimli)
• IE4 (Süper premium verimli) verimli motorların üretimi ve satışı yapılmaktadır.

 Elektrik Motorlarında Verimlilik Çeşitleri

 IE1 sınıfı standart motorlar

Üretimi ve satışı yapılmamaktadır.

  IE2 sınıfı yüksek verimli motorlar

Üretimi ve satışı yapılmamaktadır.

  IE3 sınıfı Premium verimli motorlar

0,75 kW – 500 kW güçleri arasındaki elektrik motorları en az IE3 verim sınıfında üretilmesi ve satışı yapılması zorunludur. Standart olarak, soğutma şekli IC411, çalışma sınıfı S1, koruma sınıfı IP55 (tam kapalı), izolasyon sınıfı Class F,  ısı artış sınıfı Class B,  çıkış gücü değerleri 40°C ortam sıcaklığı için üretim yapılmaktadır. Sargılara ve rulmanlara, PTC (termistör) veya Pt 100 RTD (rezistans termometre) sıcaklık ölçüm elemanları donanımı eklenebilmektedir.  ADS Mühendislik bünyesinde IE3 verimli olarak, Pik Döküm Gövdeli  (11-500 KW, 160-355 gövde arası), Pik Döküm Kompakt Gövdeli  (18,5-250KW, 160-315 gövde arası) , Alüminyum Gövdeli (0,55-45 KW, 80-225 gövde arası) ve Alüminyum Kompakt Gövdeli (1,5-55KW, 80-225 gövde arası) asenkron elektrik motorları satışı yapılmaktadır.

  IE4 sınıfı süper Premium verimli motorlar

ADS Mühendislik bünyesinde, IE4 (Süper premium verimli) motorların; Alüminyum Gövdeli  (0,55- 45 KW,  80-225 gövde arası ) ve  Pik Döküm Gövdeli  (75-500 kW, 160-355 gövde arası) satışı yapılmaktadır. Standart olarak 400 V- 50 Hz. ve 460V -60 Hz. şebekeler için 2-4-6 kutuplu olarak üretimleri ve satışları yapılmaktadır. IE4 motorlar mevcut alçak gerilim motor pazarında bulunan en yüksek verimli motor olma özelliğini de taşımaktadır. Yüksek yıllık çalışma saatine sahip uygulamalarda en yüksek verimliliğe sahip motorları kullanmak enerji tasarrufunda en yüksek getiriyi ve en kısa geri dönüş süresini sağlar. Aynı zamanda enerji ihtiyacını azaltmak karbon salınımının azalmasına katkı sağlayacağı için çevreye de duyarlıdır. Yüksek verimli motorların diğer avantajları ise, daha soğuk çalışma ile daha düşük verimlilikteki motorlara göre daha uzun çalışma ömrü sunmasıdır.